Το ”βοτανικό μονοπάτι” του Ντεπό θύμα βανδάλων και … συλλεκτών ανακύκλωσης

Στο Ντεπό, δίπλα στην παλιά αφετηρία του τραμ, βρίσκεται το ανοιχτό τμήμα ενός χειμάρρου γεμάτο με ποικίλα δέντρα και θάμνους, το ρέμα Σοφούλη. Το ρέμα καθαρίστηκε, αναδείχθηκε, σημάνθηκε με ενημερωτικές πινακίδες το 2014 και εξελίχθηκε σε οργανωμένο πνεύμονα πρασίνου της πόλης. Όμως κι αυτό το οικολογικό πάρκο έπεσε θύμα των βανδάλων που καταστρέφουν,μουντζουρώνουν και κλέβουν  ό,τι καλαίσθητο και χρήσιμο στήνεται στον αστικό ιστό της Θεσσαλονίκης.

Στο ρέμα – ”Βοτανικό μονοπάτι” – της Σοφούλη υπάρχουν δεκάδες δέντρα: Ασημόλευκες, πλατάνια, κοκορεβυθιές, συκιές, κορομηλιές, μουριές, σφενδάμια, δάφνες, πικροδάφνες κισσοί κ.α

Το “Βοτανικό μονοπάτι στο ρέμα της Θ. Σοφούλη” είναι δημιούργημα εθελοντικής συνεργασίας τριών φορέων, της “Θεσσαλονίκης – Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Νεολαίας 2014″, του Σωματείου Φίλοι Πρασίνου Θεσσαλονίκης και του Τομέα Οικολογίας του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ. Στον καθαρισμό του ρέματος και την οργάνωση των υποδομών συμμετείχαν ακόμη ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων και μαθητικές ομάδες του γειτονικού 14ου Γενικού Λυκείου Θεσσαλονίκης, φοιτητές του Τμήματος Βιολογίας και το αρχιτεκτονικό γραφείο Urban Change.

Μια από τις ενημερωτικές πινακίδες του ρέματος Σοφούλη, η οποία αρχικά έγινε ταμπλό ποικίλων ”γκράφιτι” και στη συνέχεια πολύτιμο υλικό… για πλανόδιους συλλέκτες αλουμινίου! 

Η πρωτοβουλία είχε ως στόχο την ανάδειξη του ιστορικού ρέματος που βρίσκεται ανάμεσα στις οδούς Θ. Σοφούλη και Βασιλίσσης Όλγας κατά μήκος της οδού Νέστορος Τύπα. Στο ρέμα υπάρχουν δεκάδες δέντρα: Ασημόλευκες, πλατάνια, κοκορεβυθιές, συκιές, κορομηλιές, μουριές, σφενδάμια, δάφνες, πικροδάφνες κισσοί κ.α. Πάνω από 300 κορμοί δέντρων, πολυάριθμοι θάμνοι και αμέτρητα ποώδη φυτά συνθέτουν το μοναδικό αυτό βοτανικό μονοπάτι στην πυκνοδομημένη ανατολική Θεσσαλονίκη. Οι διοργανωτές του ρέματος έχουν στήσει στο διαδίκτυο και ειδική σελίδα του “βοτανικού μονοπατιού” με όλες τις πληροφορίες που αναγράφονται στις πινακίδες, ενώ με ειδικά λινκ ακούγονται τα τραγούδια που είναι εμπνευσμένα από τα δέντρα που υπάρχουν στο ρέμα Σοφούλη.

Θησαυρός γνώσεων και… τραγουδιών

Το ρέμα καθαρίστηκε από τις εθελοντικές ομάδες, αναμορφώθηκε το παράλληλο μονοπάτι, στήθηκαν καθιστικοί πάγκοι και μεταλλικές πινακίδες που ενημερώνουν για τη χρησιμότητα του ρέματος και του πρασίνου στους κατοίκους και το αστικό περιβάλλον. Όλα τα δέντρα και οι θάμνοι στο ρέμα επισημάνθηκαν με ειδικές πινακίδες ταυτότητας, στις οποίες αναγράφεται το κοινό και το επιστημονικό τους όνομα, πληροφορίες βιολογικού χαρακτήρα των φυτών, αλλά και στοιχεία που δείχνουν τη σύνδεσή τους με τον άνθρωπο και τον πολιτισμό του. Στις πινακίδες δίνεται ιδιαίτερα πλήθος πολιτιστικών και ιστορικών πληροφοριών για τα φυτά του ρέματος, μυθολογικές και ιστορικές αναφορές που έχουν σχέση με το κάθε δέντρο καθώς και τα τραγούδια που αναφέρονται σ’ αυτά τα είδη πρασίνου, παραδοσιακά και έντεχνα. Είναι πράγματι ένας θησαυρός πληροφοριών που παρέχουν γνώση και απόλαυση στους επισκέπτες και ιδίως στα παιδιά. Για ένα διάστημα το βοτανικό μονοπάτι στο ρέμα της οδού Θεμιστοκλή Σοφούλη είχε προσελκύσει πολλούς διερχόμενους που διάβαζαν με τις ώρες τις πινακίδες και παρατηρούσαν τα δέντρα και δεχόταν οργανωμένες ξεναγήσεις σχολείων.

Δυστυχώς, αυτό κράτησε για λίγο χρόνο. Σε λίγους μήνες άγνωστοι βάνδαλοι μουντζούρωσαν με σκούρα σπρέι όλες σχεδόν τις πινακίδες με αποτέλεσμα να μη διαβάζονται. Επίσης, σιγά σιγά, κάποιοι “συλλέκτες ανακύκλωσης” αφαιρούν τις πινακίδες από αλουμίνιο, καθώς διαπιστώνουν την απουσία μέτρων προστασίας τους. Σήμερα οι ελάχιστες μουντζουρωμένες πινακίδες που έμειναν, θυμίζουν την άλλοτε οικολογική παρέμβαση ανθρώπων που γνώριζαν την ”όαση” και θέλησαν να την προβάλλουν με καλαίσθητη σήμανση και πληροφορίες στους συμπολίτες τους. Ευτυχώς παραμένουν όρθια τα δέντρα και το πράσινο με την πανδαισία χρωμάτων και μοσχοβολιών όλες τις εποχές του χρόνου.  Προσωπικά, επειδή το “μονοπάτι” βρίσκεται στη γειτονιά μου και είναι σχεδόν καθημερινό πέρασμα, μέρα με τη μέρα,  βαρυθυμώ και δυσανασχετώ από την επικράτηση της ασχήμιας και της σύγχρονης  βαρβαρότητας. Κι είναι κρίμα που δίπλα τους βρίσκονται δυο σχολεία των οποίων οι μαθητές τους “εκπαιδεύονται” και βιώνουν καθημερινά την ασχήμια και την διαδικασία του βανδαλισμού… 

Χ.ΖΑΦ.

Οι παλιότερες φωτογραφίες είναι από την ιστοσελίδα: http://www.bio.auth.gr/v1/remasofouli όπου υπήρχαν πολλές πληροφορίες για το “Βοτανικό μονοπάτι”. Τελευταία, η σελίδα δεν είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο. Μάλλον, μετά την καταστροφή των πινακίδων του ”μονοπατιού”, έχει αποσυρθεί. Οι συντελεστές του θα πρέιπει να την επαναφέρουν για να βρίσκεται ως πηγή πληροφοριών και διπλής μαρτυρίας: για έργο  ευποιίας και βαρβαρότητας. 

    Οι “μουντζουρωμένες” φωτογραφίες έγιναν από τον φίλο φωτορεπόρτερ Φώτη Φιλαργυρόπουλο.