Συμπληρώνονται φέτος 60 χρόνια από το θάνατο του πολιτικού, δημοσιογράφου και εκδότη της εφημερίδας ‘’Ελληνικός Βορράς» Πέτρου Λεβαντή. Είχε πεθάνει στις 22 Νοεμβρίου 1957 και κηδεύτηκε σαν σήμερα (23.11.1957) από το ναό της Αγίας Σοφίας στη Θεσσαλονίκη, παρουσία πλήθους κόσμου και με τιμές υπουργού εν ενεργεία.
Ο Πέτρος Λεβαντής γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1892, αποφοίτησε από τη Μεγάλη του Γένους Σχολή και μετά από πιέσεις από τους Τούρκους δραπέτευσε στην Ελλάδα, κατατάχτηκε εθελοντής στον ελληνικό στρατό και εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη όπου εργάστηκε ως δημοσιογράφος, αρχισυντάκτης και διευθυντής στη εφημερίδα ‘’Μακεδονία’’. Διώχτηκε για την μαχητική αρθρογραφία, ενώ κατηγορήθηκε και φυλακίστηκε για τη συμμετοχή του στο (βενιζελικό) κίνημα του 1935. Τον Ιούνιο του 1936 εξέδωσε την εφημερίδα «Ελληνικός Βορρας’’ με τη συμπαράσταση του Ελευθερίου Βενιζέλου. Από το πρώτο φύλλο (14 Ιουνίου 1936) ο εκδότης του εκδήλωσε την πρόθεσή του να υπερασπιστεί την πολιτική του Κόμματος των Φιλελευθέρων, στο οποίο ο Λεβαντής ήταν σημαίνον στέλεχος και είχε εκλεγεί βουλευτής του. Η εφημερίδα είχε προοδευτικό χαρακτήρα και αντέδρασε σθεναρά στην εγκαθίδρυση τη δικτατορίας Μεταξά. Αυτός ήταν και ο λόγος που διέκοψε λίγο μετά την έναρξη του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου την κυκλοφορία της εφημερίδας, ενώ ο ίδιος εξορίστηκε στη Ζάκυνθο. Η εφημερίδα είχε πρωτοποριακή εμφάνιση και εξοπλισμό, έκανε μαχητική αρθρογραφία και ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το προσφυγικό κάνοντας ρεπορτάζ – οδοιπορικό στις παλιές και νέες εστίες των προσφύγων.
Ο ‘Ελληνικός Βορράς’ επανεκδόθηκε το 1945 υποστηρίζοντας τους Φιλελευθέρους και την πολιτική κληρονομιά του Βενιζέλου, αλλά το 1952 άλλαξε πολιτικό στρατόπεδο και προσχώρησε στον Ελληνικό Συναγερμό του Παπάγου και αργότερα υποστήριξε την ΕΡΕ, το κόμμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Από τη δεκαετία του 1950 ο Ελληνικός Βορράς συνδέθηκε με την πολιτική της δεξιάς, διατήρησε τη μαχητική αρθογραφία για τα εθνικά θέματα και τα προβλήματα της Βόρειας Ελλάδας, αλλά αρκετές φορές παρεξέκλινε σε ακροδεξιές θέσεις. Μάλιστα την περίοδο της δικτατορίας στήριξε το καθεστώς των συνταγματαρχών.
Ο πρώην υπουργός του Βενιζέλου και του Καραμανλή Πέτρος Λεβαντής και εκδότης της εφημερίδας “Ελληνικός Βορράς”
Ανάλογη ως το θάνατό του (1957) ήταν και η πολιτική σταδιοδρομία του Λεβαντή. Πολιτεύτηκε με Κόμμα των Φιλελευθέρων και εκλέχτηκε για πρώτη φορά βουλευτής Θεσσαλονίκης το 1929. Επανεκλέχτηκε άλλες τρεις φορές ως το 1936, ενώ στην κυβέρνηση Βενιζέλου ανέλαβε υπουργός Συγκοινωνιών. Στην γερμανική Κατοχή αρνήθηκε να παραδώσει τον εξοπλισμό της εφημερίδας του και να συνεργαστεί δημοσιογραφικά με τις αρχές κατοχής, ενώ συμμετείχε στις (δεξιές) αντιστασιακές οργανώσεις ΠΑΟ και ΕΔΕΣ. Μετά την Κατοχή και την απελευθέρωση, χρημάτισε υπουργός Προνοίας και προσωρινά Υγιεινής στην κυβέρνηση Πλαστήρα, από τον Ιανουάριο ως τον Απρίλιο του 1945. Στις εκλογές του 1946 εκλέχτηκε βουλευτής Θεσσαλονίκης με το κόμμα των Φιλελευθέρων, αλλά με τον τέλος του εμφυλίου άλλαξε πολιτικό στρατόπεδο. Εκλέχτηκε το 1952 με τον Ελληνικό Συναγερμό του Αλέξανδρου Παπάγου και το 1956 με την ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Στην κυβέρνηση Καραμανλή υπηρέτησε ως υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας και αργότερα Παιδείας ως τον Μάϊο του 1957 που παραιτήθηκε για λόγους υγείας.
Το πρώτο φύλλο της εφημερίδας της Θεσσαλονίκης “Ελληνικός Βορράς” (14 Ιουνίου 1936).
Ο μελετητής του Τύπου της Θεσσαλονίκης Μανόλης Κανδυλάκης συνοψίζοντας την πολιτική, εθνική, κοινωνική και δημοσιογραφική δράση και τη γενικότερη συμβολή του πολιτικού και εκδότη και αρθρογράφου του’’Ελληνικού Βορρά’’ σημειώνει: ‘’Το όνομα του Πέτρου Λεβαντή συνδέθηκε με πλήθος από νομοθετήματα που συντέλεσαν στην ανάδειξη της κοινωνικής αποστολής του κράτους, στην ανάπτυξη της γεωργίας και την προαγωγή της παιδείας, ενώ προσέφερε πολλά ως δημοσιογράφος και πολιτικός στις εθνικές υποθέσεις και στον ελληνικό λαό, με προγράμματα λαϊκής στέγης, στην στέγαση των προσφύγων, την ανέγερση σχολείων και με την επίλυση αγροτικών θεμάτων».
Χ.Ζ.
Οι φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο του δημοσιογράφου Μανώλη Κανδυλάκη και το πολύτιμο τετράτομο έργο του «Εφημεριδογραφία της Θεσσαλονίκης».
