Ποδοσφαιρικός αγώνας στο γήπεδο του ΠΑΟΚ στο Σιντριβάνι, στο χώρο όπου ανεγέρθηκε το κτήριο της Θεολογικής σχολής του ΑΠΘ. Πίσω από το γήπεδο φαίνεται το παλιό κτήριο της Φιλοσοφικής σχολής που διατηρείται μέχρι σήμερα.
Η ιστορική ομάδα της Θεσσαλονίκης, o ΠΑΟΚ, γιόρτασε το 2016 τα ενενήντα χρόνια της πολυκύμαντης αθλητικής της δράσης. Η δημοφιλής ομάδα, που ιδρύθηκε το 1926 και συγκροτήθηκε κυρίως από Κωνσταντινουπολίτες πρόσφυγες, τις πρώτες τρεις δεκαετίες της ποδοσφαιρικής πορείας της (1932-1959) ανδρώθηκε και δοξάστηκε στο χαμένο σήμερα γήπεδο του Σιντριβανίου στο χώρο της πανεπιστημιούπολης.
Τον Οκτώβριο του 2006 η ιστορική ομάδα του ΠΑΟΚ (Πανθεσσαλονίκειος Αθλητικός Όμιλος Κωνσταντινουπολιτών) γιόρτασε στη Θεσσαλονίκη, παρουσία του οικουμενικού πατριάρχη Βαρθολομαίου, τα ογδόντα χρόνια από την ίδρυσή της, το 1926, και τη λαμπρή καριέρα της στον αθλητισμό και την κοινωνία της πόλης. Για τον κόσμο των προσφύγων της Βόρειας Ελλάδας ο αθλητικός σύλλογος ήταν ο ενωτικός και νοσταλγικός κρίκος που θύμιζε στους ξεριζωμένους τις αλησμόνητες πατρίδες, γι’ αυτό και αγαπήθηκε ιδιαίτερα από τον κόσμο της προσφυγιάς.
Το πρώτο γήπεδο του ΠΑΟΚ (γήπεδο Σιντριβανίου) στην περιοχή της πανεπιστημιούπολης, πίσω δεξιά από το παλιό κτήριο της Φιλοσοφικής σχολής. Στο χώρο του σήμερα υψώνεται το κτήριο της Θεολογικής σχολής. Αριστερά του παραδοσιακού κτηρίου του ΑΠΘ διακρίνεται τμήμα του γηπέδου του Ηρακλή, που βρισκόταν στη σημερινή πλατεία του Χημείου. Σε πρώτο πλάνο παραδοσιακά σπίτια της συνοικίας της Ροτόντας.
Όλα τα αθλητικά του τμήματα και ιδιαίτερα η ποδοσφαιρική ομάδα του ΠΑΟΚ έχει ταυτιστεί τις τελευταίες δεκαετίες με το γήπεδό της Τούμπας. Όμως, πολλοί νεότεροι φίλαθλοι και κάτοικοι της προσφυγικής συνοικίας, αλλά και ολόκληρης της πόλης, αγνοούν ότι το γήπεδο της ποδοσφαιρικής ομάδας στην Τούμπα είναι μεταπολεμικό απόκτημα του ιστορικού συλλόγου, το οποίο εγκαινιάστηκε το Σεπτέμβριο του 1959.
Ο «εφηβος» ΠΑΟΚ ανδρώθηκε στο πρώτο γήπεδό του που βρισκόταν στην περιοχή της πανεπιστημιούπολης, εκεί που αναγέρθηκε το κτήριο της Θεολογικής σχολής, απέναντι από τα κτήρια διοίκησης της ΔΕΘ, στην περιοχή Σιντριβανίου. Πρέπει να σημειώσουμε ότι και οι άλλοι δύο μεγάλοι σύλλογοι της πόλης είχαν τα πρώτα γήπεδά τους στην περιοχή αυτή, ο Ηρακλής στην πλατεία του Χημείου του ΑΠΘ και ο Άρης στη ΔΕΘ, εκεί που σήμερα υψώνεται το συνεδριακό κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης».
Το γήπεδο του ΠΑΟΚ στην πάνω δεξιά γωνία δίπλα στο κτήριο της Φιλοσοφικής σχολής. Κάτω αριστερά η ΧΑΝΘ και τα παλιά γήπεδά της. Τα σπίτια στο δεξιό τμήμα της φωτογραφίας ανήκαν στον προσφυγικό συνοικισμό της Αγίας Φωτεινής, που εκτείνονταν από το ανατολικό τμήμα της πανεπιστημιούπολης και το χώρο της ΔΕΘ ως το σημερινό Αρχαιολογικό Μουσείο. Φωτογραφία της δεκαετίας του 1930.
Το γήπεδο του Σιντριβανίου
Πριν από την ίδρυση του ΠΑΟΚ το 1926, η ομάδα της ΑΕΚ Θεσσαλονίκης, που είχε ιδρυθεί κι αυτή από Κωνσταντινουπολίτες πρόσφυγες, απόκτησε με παραχώρηση από τις τοπικές αρχές ένα μικρό χώρο δίπλα στο Άσυλο του Παιδιού για την άσκηση των αθλητών της. Το γήπεδο αυτό, στο οποίο πραγματοποιούνταν αθλητικοί αγώνες του αδελφού σωματείου, εγκαινιάστηκε το 1928. Ένα χρόνο όμως αργότερα πραγματοποιήθηκε η συγχώνευση των δύο ομάδων με το όνομα ΠΑΟΚ και τη σημαία με το δικέφαλο της ΑΕΚ κι έτσι άρχισε η επέκταση και αναβάθμιση του γηπέδου του ενιαίου ΠΑΟΚ. Για την ιστορία θα πρέπει να σημειωθεί ότι χώρος για τη δημιουργία γηπέδου είχε παραχωρηθεί το 1928 και στον ΠΑΟΚ στην Ευαγγελίστρια, δίπλα στα νεκροταφεία, αλλά λόγω ιδιομορφίας του εδάφους και των επικίνδυνων λατομείων, η ιδέα εγκαταλείφθηκε ως «δώρον άδωρον» και προτιμήθηκε το γήπεδο της ΑΕΚ μετά τη συγχώνευσή τους.
Με ενέργειες των τοπικών παραγόντων και ιδιαίτερα του βουλευτή Πέτρου Λεβαντή, που ήταν και πρόεδρος του ΠΑΟΚ, έγιναν οι αναγκαίες επεκτάσεις και εργασίες επίστρωσης στο νέο γήπεδο. Μπαζώθηκε το ρέμα της Ευαγγελίστριας, που ξεκινούσε από το Σέιχ Σου και περνούσε στα όρια του παλιού γηπέδου, αφού τοποθετήθηκαν αγωγοί ομβρίων νερών, έγιναν επιχωματώσεις, σχηματίστηκε ένα πρανές στη βόρεια πλευρά και κατασκευάστηκαν ξύλινες κερκίδες στη νότια πλευρά του γηπέδου. Τον Ιούνιο του 1932 έγιναν τα επίσημα εγκαίνια του γηπέδου του ΠΑΟΚ με ποδοσφαιρικό αγώνα, με την ομάδα του Ηρακλή, που τέλειωσε με σκορ 3-2 υπέρ της φιλοξενούσας ομάδας.
Μια ιστορική φωτογραφία με τους ποδοσφαιριστές και τους παράγοντες του ΠΑΟΚ στο γήπεδο του Σιντριβανίου το 1945. Πίσω από τα παραπήγματα του γηπέδου είναι το παλιό κτήριο της Φιλοσοφικής σχολής.
Μεγάλες στιγμές
Στο γήπεδο του Σιντριβανίου, όπως καθιερώθηκε να ονομάζεται το πρώτο γήπεδο του ΠΑΟΚ στην πανεπιστημιούπολη του Αριστοτελείου, η ομάδα έζησε ιστορικές στιγμές για τρεις σχεδόν δεκαετίες ως τη μετεγκατάστασή της στην Τούμπα. Το πιο σημαντικό ήταν ότι το γήπεδο του ΠΑΟΚ, που βρισκόταν σε κεντρική περιοχή της Θεσσαλονίκης, ήταν το κέντρο συνάντησης των προσφύγων από όλους τους γύρω προσφυγικούς συνοικισμούς της πόλης, από την Καλαμαριά ως την Τούμπα, την Πολίχνη και το Κορδελιό, καθώς ο ΠΑΟΚ κατάφερε να εκπροσωπεί όχι μόνο τους Κωνσταντινουπολίτες, αλλά όλους τους πρόσφυγες της Θεσσαλονίκης. Στο γήπεδο αυτό αναδείχτηκαν οι μεγάλοι ποδοσφαιριστές της προπολεμικής περιόδου και της πολεμικής δεκαετίας του ΠΑΟΚ, όπως οι Ν. Πάγκαλος, Γ. Καβουρματζής, Κυρ. Μποσταντζόγλου, Γ. Κοσμίδης, Θράσος Πανίδης (αρχηγός στη μεταπολεμική ομάδα που σκοτώθηκε το 1948 στον Εμφύλιο), Ευστρ. Μοσχίδης, Κ. Καλογιάννης, Ν. Σωτηριάδης, Αρ. Ιωαννίδης, Απ. Κοντόπουλος, Πάνος Μάρκοβιτς, Σ. Αρβανίτης, Τάκης Βασιλειάδης, Βασ. Πατάκας κ.ά.
Η ανοδική πορεία του ΠΑΟΚ ήταν εντυπωσιακή, με αποτέλεσμα τη χρονιά 1936-37 να αναδειχτεί πρωταθλήτρια Θεσσαλονίκης και το 1939 να παίξει στον τελικό του κυπέλου Ελλάδας με την ΑΕΚ των Αθηνών, στον οποίο κέρδισε με σκορ 2-1 η αθηναϊκή αδελφή ομάδα του δικεφάλου.
Στιγμιότυπα από αγώνες του ΠΑΟΚ στο παλιό γήπεδό του στο Σιντριβανι.
Μετά την κατοχή
Στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής το γήπεδο του ΠΑΟΚ επιτάχτηκε και χρησιμοποιούνταν για την άσκηση των Γερμανών στρατιωτών. Μετά την κατοχή άρχισε η ανασύνταξη της ομάδας με νέους ταλαντούχους παίκτες, όπως τον Σωκράτη Φελούρη και τον Γιώργο Μουρατίδη, και η επαναλειτουργία του γηπέδου που είχε σχεδόν καταστραφεί κατά την πολεμική περίοδο. Στο πρώτο μάλιστα μεταπολεμικό πρωτάθλημα το 1945-46 ο ΠΑΟΚ αναδείχτηκε σ’ αυτό το γήπεδο για δεύτερη φορά πρωταθλητής Θεσσαλονίκης, που επανέλαβε και τα επόμενα χρόνια ως το 1950.
Μια από τις τελευταίες εμφανίσεις του ΠΑΟΚ στο γήπεδο του Συντριβανίου το 1956. Αναμνηστική φωτογραφία πριν από τον αγώνα των ομάδων ΠΑΟΚ και Ηρακλή με τον τότε υπουργό Δημοσίων Εργων Κωνσταντίνο Καραμανλή (τον μετέπειτα πρωθυπουργό και Πρόεδρο της Δημοκρατίας), που έκανε και το εναρκτήριο λάκτισμα του αγώνα.
Στην πρώτη μεταπολεμική δεκαετία αγωνίστηκαν στο γήπεδο του Σιντριβανίου μεγάλοι ποδοσφαιριστές του ΠΑΟΚ σαν τον Λάμπη Κουϊρουκίδη, τον Ανέστη Τζινόπουλο, τον Νίκο Γκολέμα, τον Πάνο Μάρκοβιτς, τον Αντώνη Κεμανίδη, το Νότη Τσίντογλου, τον Λευτέρη Παπαδάκη και τον Φόρη Γεντζή, που έφεραν νίκες και κύπελα κι έμειναν στην ιστορία του σωματείου ως η «χρυσή ομάδα» του συλλόγου.
Η ομάδα του ΠΑΟΚ την τελευταία χρονιά 1958-59, που έπαιξε στο γήπεδο Σιντριβανίου. Από αριστερά (όρθιοι) Κουϊρουκίδης, Καρατζάς, Κεμανίδης, Ραπτόπουλος, Καλαμακίδης, και Πετρίδης. (καθιστοί) Γιαννέλος, Κιουρτζής, Νικολαϊδης, Πρόγιος και Συμεωνίδης.
Η πίεση όμως του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης να χρησιμοποιήσει το γήπεδο του ΠΑΟΚ ως πανεπιστημιακό γυμναστήριο, οδήγησε τους παράγοντες της ομάδας να αναζητήσουν άλλο χώρο για την ανέγερση νέου σταδίου. Αυτός βρέθηκε το 1955 σε στρατιωτικό χώρο στην Τούμπα, που στέγαζε εκείνη την περίοδο σε τολ «ανταρτόπληκτες» και σεισμόπληκτες οικογένειες. Σε τέσσερα χρόνια, το 1959, το όνειρο δεκαετιών της παοκτσίδικης οικογένειας έγινε πραγματικότητα. Στο χώρο του παλιού γηπέδου του ΠΑΟΚ υψώθηκαν στη δεκαετία του 1970 τα κτήρια της Θεολογικής και τμήμα της Φιλοσοφικής σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.
Χ.ΖΑΦ.
Στο χώρο του πρώτου γηπέδου (Σιντριβανίου) του ΠΑΟΚ χτίστηκε η Θεολογική σχολή του ΑΠΘ.
Το λαχείο συγκέντρωσης χρημάτων για την ανέγερση του νέου γηπέδου στην Τούμπα (κάτω)
(Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες προέρχονται από το λεύκωμα του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης του Δήμου Θεσσαλονίκης «ΠΑΟΚ, Πανθεσσαλονίκειος Αθλητικός Όμιλος Κωνσταντινουπολιτών, 1926-2005», Θεσσαλονίκη 2005).
Reblogged στις topakas και σχολίασε
Η ιστορική ομάδα της Θεσσαλονίκης, o ΠΑΟΚ, γιορτάζει φέτος (2016) τα ενενήντα χρόνια της πολυκύμαντης αθλητικής της δράσης.