Αρχική ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 1 Φεβρουαρίου 2011. Σίγησε ο μεγάλος λυρικός ποιητής της Θεσσαλονίκης

1 Φεβρουαρίου 2011. Σίγησε ο μεγάλος λυρικός ποιητής της Θεσσαλονίκης

2309
0
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ

Πολυγραφότατος, πολυμεταφρασμένος, πολυβραβευμένος ποιητής ο Τάκης Βαρβιτσιώτης. Δικός μας, Σαλονικιός. Αφιερωμένος έναν αιώνα, όσο η ζωή του, σχεδόν αποκλειστικά στην Ποίηση. Αλλά σα να δεν ήταν γέννημα θρέμμα της Θεσσαλονίκης, σαν να δεν άγγιξε τις δραματικές ώρες της πόλης, την προσφυγιά, τον κατατρεγμό,  την πείνα, τον θάνατο. Αυτός έμεινε σταθερός και αδιάσπαστος στον λυρισμό του, ακόμη  κι όταν ο προπολεμικός λυρισμός των ποιητών μετατοπίστηκε  με την ανθρώπινη αγριάδα της πολεμικής δεκαετίας και πήρε άλλη  κοινωνική και η πολιτική διάσταση, συνοδοιπόρησε με το ανθρώπινο δράμα και την εσωτερική  ανθρώπινη μετάλλαξη.

Ο Βαρβιτσιώτης έμεινε κολλημένος στα  αισθήματά του  που  εμπνέονταν από τα φαινόμενα  της φύσης, τις  εποχικές αλλαγές και τις εσωτερικές αισθηματικές διεργασίες και τα εξωτερίκευε με μια μόνιμη ρομαντική θλίψη και αισιοδοξία.  Εικοσιδυό  ποιητικές συλλογές που οι σελίδες τους γεμίζουν με ανέμους, πεσμένα ή ανεμοδαρμένα φύλλα, καθρέφτες,  λουλούδια κάθε λογής, ουράνιο  φως, νιφάδες και χοντρό  χιόνι, βροχή όλων των διαβαθμίσεων, ποικιλία δέντρων, σύννεφα  που τον ακολουθούν μόνιμα στην ισόβια ποιητική παραγωγή του.

Οι κριτικοί και οι φιλόλογοι τον έχουν κατατάξει στους κορυφαίους της ελληνικής λυρικής ποίησης και στους μεγάλους ποιητές της Θεσσαλονίκης. Σημειώνουν πως υπάρχει εκλεκτική συγγένεια του Βαρβιτσιώτη με το έργο του Σαραντάρη,του Ελύτη, του Εμπειρίκου, του Βρεττάκου, του Καρυωτάκη. Πώς είναι άμεσα επηρεασμένος από την ευρωπαϊκή ποίηση και κυρίως από τους μεγάλους ποιητές Μποντλέρ, Πολ  Ελιάρ, Πιερ Ρεβερντί, Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα. Μάλιστα με τον Ρεβερτνί είχε στενή αλληλογραφία και πολύχρονη φιλία και τον φίλο του Ελιάρ τον συνόδεψε και τον προλόγισε κατά την επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη στη δύσκολη δεκαετία του 1940…

Προσωπικά, η υπερβατική και λυρική του ποίηση, δεν με τράβηξε ούτε με συγκίνησε.  Βέβαια η προσωπική μου στάση απέναντι στον ποιητή δεν αφορά προφανώς κανένα ούτε  μειώνει την ποιητική του αξία. Απλώς ψάχνομαι μήπως τον αδίκησα –αδίκησα πρώτα τον εαυτό μου- και μπέρδεψα την τέχνη του με την ιδεοληψία μου για την αστική καταγωγή του και τον εύπορο βίο του, το μέγαρο Βαρβιτσιώτη, γεμάτο πίνακες  διάσημων Ελλήνων και ξένων  ζωγράφων και  έπιπλα και μπιχλιμπίδια που παρέπεμπαν σε άλλες εποχές και οικοσκευές μεσαιωνικών πύργων. Θα μου πείτε τι σχέση έχουν αυτά και άλλα εσώψυχα με την πνευματική παραγωγή του δημιουργού. Ε, ναι, αυτό λέω και γω!  Τι είναι, λοιπόν, ιδεοληψίες, νεανικές εμμονές, αδυναμία να δω την ουσία; Πέστε μου και σεις τη γνώμη σας για την ποίηση του Βαρβιτσιώτη. Με αφορμή την επέτειο, θα τον ξαναδιαβάσω  μπας και κάνω λάθος και αναθεωρήσω τώρα στα γεράματα τη στάση μου για τον Ποιητή…

Χ.ΖΑΦ.

Για ενημέρωση, παραθέτω το σύντομο βιογραφικό του ποιητή από τον ιστότοπο του περιοδικού Εντευκτήριο του αγαπητού Γιώργου Κορδομενίδη, που είχε αναρτηθεί  την επομένη του θανάτου του (2.2.2011). Το Εντευκτήριο, στη σειρά των εξαιρετικών αφιερωμάτων για τους Θεσσαλονικιούς λογοτέχνες, είχε συγκροτήσει  ένα σπουδαίο αφιέρωμα με καλές συνεργασίες για τον Τάκη Βαρβιτσιώτη στο τεύχος 72,  το οποίο συνοδευόταν με CD όπου ο ποιητής διαβάζει ποιήματά του  (ακούστε το εδώ). 

Βιογραφία και έργα του ποιητή Τάκη Βαρβιτσιώτη

‘’Γεννημένος το 1916 στη Θεσσαλονίκη (σσ. κατοικούσε στο ίδιο σπίτι σχεδόν από τη γέννησή του, στην οδό Πρασακάκη, πάροδο της Εγνατίας κοντά στην Αγία Σοφία), σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και διορίστηκε ως δικηγόρος το 1940. Παρά ταύτα, παρέμεινε έκτοτε αφοσιωμένος στην ποίηση. Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, στα γράμματα εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1936, στο περιοδικό «Μακεδονικές Ημέρες», και πιο δυναμικά μία δεκαετία αργότερα, όταν εκδόθηκε το περιοδικό «Κοχλίας».

Η συντροφιά του περιοδικού ‘Μακεδονικές Ημέρες’ που συγκροτούσαν και τη λογοτεχνική ομάδα της Θεσσαλονίκης στον Μεσοπόλεμο. Στην πάνω σειρά πρώτος από αριστερά ο Τάκης Βαρβιτσιώτης.

Δημοσίευσε 22 ποιητικές συλλογές. Το έργο του μεταφράσθηκε σε πολλές ξένες γλώσσες και ο ίδιος μετέφρασε Γάλλους, Ισπανούς και Λατινοαμερικανούς ποιητές. Ήταν μέλος της Παγκόσμιας Οργάνωσης των Ποιητών και επισκέφθηκε, ως επίσημος καλεσμένος, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρουμανία και την Ισπανία. Είχε λάβει μέρος σε πολλά φεστιβάλ Ποίησης, ενώ παρευρέθη και ως εκπρόσωπος της Ελλάδας σε παγκόσμια συνέδρια και σε διεθνείς συναντήσεις συγγραφέων. Τιμήθηκε με το Βραβείο της Ομάδας των Δώδεκα, το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης, το Βραβείο Ποίησης της Ακαδημίας Αθηνών, το Βραβείο Ουράνη, το Παγκόσμιο Βραβείο Ποίησης Φερνάντο Ριέλο, τον τίτλο του Ιππότη του Γαλλικού Τάγματος των Γραμμάτων και των Τεχνών και το ευρωπαϊκό Βραβείο Χέρντερ. Το 1995 εκλέχθηκε μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας Μιχαήλ Εμινέσκου, που εδρεύει στη Ρουμανία, και του απονεμήθηκε το Χρυσό Μετάλλιο Τιμής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Συγκέντρωσε, στα 70 και πλέον χρόνια της ενασχόλησής του με την ποίηση, τις περισσότερες ίσως διακρίσεις που έχουν δοθεί σε Έλληνα ποιητή. Ο νομπελίστας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης (σσ. ο ίδιος, παρά τις πολλαπλές του διακρίσεις, δεν κατάφερε να βραβευθεί με τον Νομπέλ ποίησης, παρότι υπήρξε τρεις φορές υποψήφιος) τον είχε χαρακτηρίσει «βαθύ γνώστη της λυρικής τέχνης». Από το 1999 υπήρξε αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

«Ο ποιητής / Αυτός ο αθώος / Αυτός ο μάγος / Ο θαυματοποιός / Ο μυστηριώδης δαμαστής των λέξεων / Που λατρεύει την ομορφιά / Αυτός ο μικρός θεός που μιλά / Και με το λόγο του γίνεται φως» έγραφε «αυτοχαρακτηριζόμενος», ίσως περιγράφοντας τον «ποιητή» με τον τίτλο «αυτός ο μικρός Θεός που μιλά» σε ένα από τα τελευταία ποιήματά του, από τη συλλογή «Όμως το χιόνι πάντα μένει».

«Είναι καιρός να καλλιεργηθεί η ιδέα ότι η ποίηση -όπως και η τέχνη γενικότερα- είναι ένας σταυρός μαρτυρίου, που τον σηκώνουν μοναχά άνθρωποι σημαδεμένοι από τη μοίρα, μία νόσος εκ γενετής. Με δύο λόγια δημοκρατία, σοσιαλισμός, χριστιανισμός, είναι το τρίπτυχο που αντιπροσωπεύει και συμπυκνώνει την πνευματική μου υπόσταση», έλεγε προ τριετίας σε συνέντευξή του, με αφορμή την απονομή του Βαλκανικού βραβείου «Αίμος»…’’.

Πηγή: http://entefktirio.blogspot.gr/2011/02/95.html

 

 

 

 

 

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here